Genel Özellikleri

PE80 doğalgaz boruları, doğalgaz hatlarında 4 bar basınçlı olan kısımlarında kullanılmaktadır. Doğalgaz hatları, 20 bar’lık çelik boru, 4 bar’lık ara hat ve 0,4 barlık binaiçi hatlarından oluşmaktadır. 20 bar’lık kısımlarda kompozit yapıdaki polietilen borular deneme maksatlı kullanılmaya başlanmıştır. Standartların oluşması ile kullanımı yaygınlaşacaktır. Binaiçinde de yangından etkilenmeyecek kompozit borular üzerinde çalışmalar devam etmektedir.

Polietilenler yoğunluklarına göre Alçak Yoğunluklu, Orta Yoğunluklu ve Yüksek Yoğunluklu olmak üzere 3’e ayrılmaktadırlar. Alçaktan yükseğe doğru boru mukavemeti ve rijitliği artarken, tersinde esneklik ve darbe dayanımı artar. Doğalgaz boruları esnek ve darbe dayanımı yüksek Yoğunlukluya göre daha iyi olduğundan tercih edilmektedir.

Doğalgaz boruları PE80 sınıfındadır. Orta Yoğunlukta ulaşılabilen çevresel gerilme değeri şuan için 8.0 MPa’dır. Bu değer yükseldikçe et kalınlığı azalacak ve içeriden geçen akışkan miktarı da artacaktır. Bu borular SDR11 sınıfından olduklarından su için kullanıldıklarında PN 12,5 bar basınçta kullanılırken emniyet katsayısının 1,25 yerine 2,5 olması ile doğalgaz hattında 4 bar basınçta kullanılabilirler. Polimer zinciri hidrokarbon yapılardan etkilendiği için emniyet katsayısı yüksek seçilmiştir.

Borular kangal olarak üretilebildikleri için döşemede büyük kolaylıklar sağlarlar. Kaynak miktarı düştüğünden kısa hatlar döşenebilir ve fiting ve isçilik tasarrufu sağlarlar.

Kaynaklardan doğalgaz kaçağı ihtimalini sıfıra indirmek için sadece en emniyetli kaynak yöntemi olan elektrofüzyon kaynağı kullanılmaktadır. Fitinglerin içerisine yerleştirilen bakır telden akım geçirilir. Akım geçen tel ısınır. Açığa çıkardığı enerji ile plastiği eritir. Eriyen plastiğin hacmi artar ve boru ile temas ederek onu da eritir. Ara bölgede sıkışma ile oluşan basınç kuvveti ile moleküler kaynak gerçekleşir. Esnek yapısı ile depremlerde zarar görmez ve patlama riskini ortadan kaldırır.

Üretim Özellikleri

PE80 Doğalgaz boruları ekstrüder hattı denilen makinalar grubunda üretilmektedir. Boru üretim aralığı Ø25-500 mm’dir. Elektrofüzyon fitingleri ise enjeksiyon makinalarında kalıp ile şekillendirilerek üretilmektedir. Elekrofüzyon fitingleri içerisine bakır yerleştirilmesi fitingsi kompleks hale getirmektedir. Telin birbirine değmemesi kaynağın yapılabilmesi için çok önemlidir.

Fitingler boruların dış yüzeyindeki oksit tabakası alındıktan sonra, boru üzerine geçirilir. Fitinglerin üzerindeki metal pime kaynak makinesi kabloları takılır. Barkot ile okutulduktan sonra makinenin hafızasındaki kaynak parametrelerine göre kaynak yapılır. Pim yanındaki boşluklardan polietilenin kabarması kaynağın sağlıklı olduğu göstermektedir. İsçiye yapılacak işlem bırakmaması ve kaynak bölgesinin genişliği ile en emniyetli ve en pahalı kaynak yöntemidir.

Üstünlükleri

Elastik yapısı ile depremden etkilenmez.

Sıcaklıklar -40 °C’ye düştüğünde de elastik özelliklerini korur.

Kangal olarak şantiyede kullanılabilir.

Kimyasallara yüksek dayanım gösterir.

İçerideki akışkandan ve dışarıdaki toprak yapısından dolayı korozyon olmaz.

Yoğunluğu 0,940 gr/cm3 olduğundan çelikten 8 kat hafiftir.

Kanal dışında birleştirme işlemi yapılıp kanala sonra bırakılabilir. Hafriyat iktarını azaltır.

Zeminin dereceli olarak hassas kazılmasına ihtiyaç göstermez.